İşitme Kayıpları

Kulak, 3 kısımdan (Dış, Orta ve İç Kulak) oluşur. Bunlardan herhangi birinde bir sorun varsa, duyma konusunda sorun yaşayabilirsiniz.

İşitme kaybı ile ilgili bilmeniz gereken 3 temel madde vardır.

Bunlar şu şekildedir;

İşitme Kaybının TİPİ

İşitme kaybı tipleri, işitme kaybının etkilendiği bölgelere göre değerlendirilir.

İŞİTME KAYBININ DERECESİ

Hafif ya da ileri düzey işitme kaybı işitme testi ile anlaşılır.

İŞİTME KAYBININ ŞEKLİ

Odyogramda oluşan şekil sizin işitme kaybınızın konfigürasyonudur.

İŞİTME KAYBI TİPLERİ

İşitme kaybı tipleri, işitme kaybının etkilendiği bölgelere göre değerlendirilir. 3 temel işitme kaybı türü vardır;

1- İletim Tipi İşitme Kayıpları

Sesler, dış kulak ve orta kulaktan geçemediğinden dolayı iletim tipi bir işitme kaybı oluşur. Hafif sesleri duymak zorlaşabilir.
Yüksek sesli sesler boğuk gelebilir.

Bu işitme kaybı tipi, ilaç veya ameliyatla tedavi edilebilir.

İletim Tipi İşitme Kaybının Nedenleri;

Orta kulağınızdan kaynaklı, soğuk algınlığı veya alerji.
Kulak enfeksiyonu, Otitis Media. Otit, kulak için kullanılan bir terimdir ve media orta anlamına gelir.
Zayıf Östaki Tüpü Fonksiyonu. Östaki tüpü, orta kulak ve burun ile bağlantılıdır. Orta kulaktaki sıvı, bu tüpten boşaltılır.
Tüp düzgün çalışmıyorsa, sıvı orta kulakta kalabilir.
Kulak zarında perforasyon (delik) olması.
İyi huylu tümörler. Bu tümörler kanser değildir ancak dış ve orta kulağı tıkayabilirler.
Kulak kirinin, kulak kanalında sıkışması.
Kulak kanalında enfeksiyon, Otitis Externa denir. Yüzücü kulağı olarak da bilinir.
Dış kulağınıza bir nesne sıkışması. Örneğin; Çocuğunuz dışarıda oynarken, kulağına bir çakıl taşı sıkıştırabilir.
Dış veya orta kulağın yapısıyla ilgili bir sorun. Bazı insanlar, dış kulak olmadan doğarlar. Bazıları ise deforme olmuş bir kulak kanalına sahip olabilir veya orta kulaklardaki kemiklerde bir problem olabilir.

2- Sensörinöral Tip İşitme Kayıpları

Sensörinöral işitme kaybı ya da SNİK iç kulak hasarından sonra meydana gelir. İç kulaktan beyine doğru giden sinir yolları ile ilgili sorunlar Sensörinöral İşitme Kaybına neden olabilir. Hafif seslerin duyulması zor olabilir. Yüksek sesler, belirsiz veya boğuk olabilir.

Bu işitme kaybı, en sık görülen işitme kaybı türüdür. Çoğu zaman ilaç veya cerrahi işlem Sensörinöral İşitme Kaybını düzeltmez.
Bu kayıplarda, işitme cihazı kullanmak duymamıza yardımcı olabilir.

Sensörinöral Tip İşitme Kaybının Nedenleri;

Çeşitli hastalıklar.
İşitmeye zarar veren ilaçlar.
Ailesinde işitme kaybı öyküsü olanlar.
Yaşın ilerlemesi.
Kafa travmaları.
İç kulaktaki şekilsel problemler.
Yüksek sesli dinlemek, patlama seslerine vs. maruz kalmak.

3- Mikst (Karma) Tip İşitme Kaybı

Bazen, iletim tipi işitme kaybı ile sensörinöral tip işitme kaybı aynı anda meydana gelir.
Bu; Dış Kulak, Orta Kulak, İç Kulak veya beyinde sinir yolunda hasar olabileceği anlamına gelir.
Bu durum, Mikst (Karma) tip işitme kaybıdır.

Mikst (Karma) Tip İşitme Kaybının Nedenleri;

İletim tipi işitme kaybına veya Sensörinöral tip işitme kaybına neden olan herhangi bir şey Mikst (Karma) tip işitme kaybına neden olabilir.
Örnek olarak; Yüksek sesli bir ortamda çalışırsanız ve kulağınızda sıvı varsa, işitme kaybınız olur.
İkisi birlikte, işitme durumunuzu tek bir sorunla olduğundan daha kötü hale getirebilir.

İŞİTME KAYBI DERECELERİ

Bir işitme testi için işitme uzmanına gittiğiniz zaman, hafif bir işitme kaybınız ya da ileri derecede işitme kaybınız olduğu söylenebilir.
Bu açıklamalar “İşitme Kaybının Derecesi” olarak adlandırılır. Seslerin duyulabilmesi için gerekli olan gürlük seviyesini esas alır.
Desibel ya da dB ses şiddetini tanımlar. dB HL ise, dB cinsinden bireylerdeki işitme kaybı seviyesini tanımlar.

Aşağıdaki tablo, işitme kaybının genel bir sınıflandırmasını göstermektedir.

İşitme Kaybın Derecesi	İşitme Kaybı Aralığı (dB HL)
Normal	–10 ile 15 dB HL arası
Çok Hafif	16 ile 25 dB HL arası
Hafif	26 ile 40 dB HL arası
Orta	41 ile 55 dB HL arası
Orta-İleri	56 ile 70 dB HL arası
İleri	71 ile 90 dB HL arası
Çok İleri	91 dB HL ve üzeri
Kaynak: Clark, J. G. (1981).

Örneğin; Sesleri sadece 30 dB’de duyabiliyorsanız, hafif bir işitme kaybınız vardır. Sesleri 50 dB’de duyuyorsanız, orta derecede bir işitme kaybınız vardır.

İŞİTME KAYBININ KONFİGÜRASYONU

İşitme testi yaptırdığınızda; İşitme uzmanı, işitme kaybınızın şeklini (konfigürasyonunu) kaydetmek için bir Odyogram kullanır.
Odyogram, farklı frekanslarda verilen seslerin kişi tarafından ne kadarının duyulduğunu gösterir. Frekans, sesin tonudur.

İşitmenizin grafiği, odyogramda bir şekil oluşturur. Bu şekil, işitme kaybınızın konfigürasyonudur.

İşitme kaybınızın nasıl göründüğüne dair bazı örnekler şunlardır;

Düşük frekanslı sesleri normal duyarsınız. Ancak yüksek frekanslı tonlarda yüksek ses şiddetine ihtiyacınız varsa, bu yüksek frekanslı bir işitme kaybıdır ve grafiğiniz bunu gösterecektir.
Hem düşük hem de yüksek frekansları aynı şekilde duyarsanız, grafiğiniz düz olacaktır.

Konfigürasyon, işitme kaybını tanımlar. İşitme kaybını tanımlamanın bazı yolları da şunlardır;

Yüksek Frekans ve Alçak Frekans: Yukarıdaki örnekte gördüğü gibi, düşük veya yüksek frekanslı seslerin hangisinin daha iyi duyulduğu ile ilgilidir.
Bilateral ve Unilateral: Bilateral, işitme kaybının tek taraflı olduğunu gösterir. Unilateral ise işitme kaybının tek taraflı olduğunu gösterir.
Simetrik ve Asimetrik: Simetrik, işitme kaybının şiddetinin ve şeklinin aynı olduğu anlamına gelir. Asimetrik ise işitme kaybının şiddetinin ve şeklinin farklı olduğu anlamına gelir.
Progresif (Aşamalı) ve Ani İşitme Kaybı: Aşamalı, işitme kaybının zamanla kötüleştiği anlamına gelir. Ani işitme kaybı, aniden olan işitme kaybına denir. Eğer ani bir işitme kaybınız varsa, hemen hastaneye gitmelisiniz.
Değişken ve Dengeli İşitme Kaybı: Değişken, zamanla değişen anlamına gelir. Bazen iyileşir, bazen kötüleşir anlamına gelir.
Dengeli işitme kaybı ise, işitme kaybının aynı kaldığı anlamına gelir.

Ali Kaan Dalak

Odyolog